Vườn Quốc gia Ba Bể nằm ở phía Tây Bắc huyện Ba Bể, cách thành phố Bắc Kạn 68 km theo hướng Tây Bắc, cách thủ đô Hà Nội 250km về phía Bắc. Được thành lập theo quyết định số 83/TTG ngày 10/11/1992 của Thủ tướng Chính phủ, vườn Quốc gia Ba Bể có diện tích 10.048 ha, nằm trong vùng núi đá vôi Caxtơ cổ, có cấu tạo đặc biệt, nhiều núi cao, hang động, song hồ, suối ngầm, tạo nên cảnh quan đặc biệt hấp dẫn. Năm 2004, vườn quốc gia Ba Bể được công nhận là vườn di sản ASIAN; năm 2011 được công nhận là khu RAMSAR thứ 1938 của thế giới và là khu RAMSAR thứ 3 của Việt Nam; Năm 2012 hồ Ba Bể được công nhận là di tích danh thắng Quốc gia đặc biệt.
Vườn Quốc gia Ba Bể khu rừng đặc dụng, nơi bảo tồn các nguồn gen quý hiếm. Về thực vật có: 162 họ, 672 chi, 1268 loài thực vật bậc cao có mạch, trong đó có 77 loài được ghi tên trong sách đỏ Việt Nam, 38 loài có mức độ đe dọa toàn cầu được ghi trong sách đỏ Thế giới. 52 loài đặc hữu của Việt Nam như: Trúc dây, táo đỏ…
Về động vật có: 81 loài thú, trong đó có 27 loài được ghi trong sách đỏ Việt Nam, 19 loài được ghi trong sách đỏ thế giới, 44 loài bò sát lưỡng cư, trong đó có 17 loài được ghi trong sách đỏ Việt Nam, 17 loài được ghi trong sách đỏ thế giới; 106 loài cá, trong đó có 11 loài được ghi trong sách đỏ Việt Nam, 1 loài được ghi trong sách đỏ thế giới.
Ba Bể là vùng sinh cảnh quan trọng của 2 loài linh trưởng là Voọc đen má trắng, và Voọc mũi hếch và 01 loài bò sát đặc hữu hẹp đó là cá cóc bụng hoa. Nhiều loài bị đe dọa diệt chủng đã tập trung ở đây như: Hổ, Gấu, Sơn dương, Sói đỏ, Báo hoa mai…
Vườn Quốc gia Ba Bể khu du lịch sinh thái, với hơn 20 điểm tham quan hấp dẫn như: Động Puông, Thác Đầu Đẳng, Ao Tiên, Hồ Ba Bể, Đảo Đền An Mã, Đảo Bà Góa, hang Thẳm Khít, đồng Nà Phoòng, động Hua Mạ; các tuyến du lịch đi bộ trong rừng nguyên sinh; các bản làng du lịch văn hóa Pác Ngòi, Bó Lù, Cốc Tộc, Hin Đăm, Khau Qua, Nặm Dài, Cám Thượng, Cám Hạ…
Với cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp, bản sắc văn hóa độc đáo, Vườn Quốc gia Ba Bể khu du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài nước.
